Biến chứng bệnh gút là gì? Hiểu rõ để phòng ngừa và điều trị hiệu quả

Tophi là những cục u cứng hình thành dưới da, quanh khớp, và ở các bộ phận khác như vành tai, khuỷu tay. Chúng được tạo thành từ các tinh thể urat tích tụ lâu ngày. Sự hình thành tophi không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn gây đau đớn, hạn chế vận động khớp, và thậm chí có thể gây loét da, nhiễm trùng. Ở giai đoạn muộn, tophi có thể phá hủy cấu trúc khớp, dẫn đến tàn phế. Việc điều trị rách chóp xoay hay các bệnh lý khác có thể phức tạp hơn nếu có sự xuất hiện của tophi.

Nếu các cơn gút cấp tính tái phát thường xuyên và không được điều trị hiệu quả, bệnh có thể tiến triển thành viêm khớp mạn tính. Viêm khớp mạn tính do gút gây ra các triệu chứng kéo dài như đau khớp, cứng khớp, hạn chế vận động, và biến dạng khớp. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

Axit uric dư thừa trong máu có thể lắng đọng trong thận, gây ra nhiều vấn đề về thận. Một trong số đó là sỏi thận, gây đau lưng dữ dội, tiểu ra máu, và nhiễm trùng đường tiết niệu. Bên cạnh đó, gút có thể gây ra bệnh thận do urat, một tình trạng mà các tinh thể urat tích tụ trong mô thận, làm suy giảm chức năng thận. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến suy thận mạn tính, đòi hỏi phải lọc máu hoặc ghép thận.

Nghiên cứu cho thấy rằng bệnh gút có liên quan đến tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, chẳng hạn như tăng huyết áp, bệnh mạch vành, và đột quỵ. Cơ chế chính xác của mối liên hệ này vẫn đang được nghiên cứu, nhưng người ta cho rằng tình trạng viêm mạn tính do gút có thể góp phần vào sự phát triển của các bệnh tim mạch. Do đó, việc kiểm soát tốt bệnh gút có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Ngoài những biến chứng phổ biến đã đề cập, bệnh gút cũng có thể gây ra một số biến chứng ít gặp hơn, bao gồm:

• Hội chứng ống cổ tay: Tinh thể urat có thể tích tụ trong ống cổ tay, chèn ép dây thần kinh giữa, gây ra các triệu chứng như tê bì, đau nhức ở ngón tay và bàn tay.
• Viêm bao hoạt dịch: Tinh thể urat có thể gây viêm bao hoạt dịch, một túi chứa chất lỏng giúp bôi trơn các khớp.
• Tổn thương tủy sống: Trong một số trường hợp hiếm gặp, tinh thể urat có thể tích tụ trong tủy sống, gây ra các triệu chứng thần kinh như yếu liệt.

Phòng ngừa biến chứng bệnh gút là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Tuân thủ điều trị của bác sĩ: Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng.
• Thay đổi lối sống:
• Chế độ ăn uống: Hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, và đồ uống có cồn. Tăng cường ăn rau xanh, trái cây, và uống đủ nước.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp duy trì cân nặng hợp lý và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, cần tránh các bài tập vận động mạnh có thể gây áp lực lên khớp. Bạn có thể tham khảo các bài tập thể dục cho khớp háng và các khớp khác phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Kiểm tra nồng độ axit uric trong máu thường xuyên và thăm khám bác sĩ định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh điều trị khi cần thiết.

Việc điều trị biến chứng bệnh gút phụ thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của biến chứng. Một số phương pháp điều trị thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc: Sử dụng các loại thuốc để giảm nồng độ axit uric trong máu, giảm đau, và chống viêm.
• Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, có thể cần phẫu thuật để loại bỏ tophi lớn, sửa chữa tổn thương khớp, hoặc giải phóng dây thần kinh bị chèn ép.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu có thể giúp cải thiện chức năng khớp, giảm đau, và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Bạn có thể tham khảo các bài tập tập phục hồi chức năng sau mổ nội soi tái tạo dây chằng chéo trước để hiểu hơn về quá trình phục hồi chức năng xương khớp.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là một số nguyên tắc chung về chế độ ăn uống cho người bệnh gút:

• Hạn chế thực phẩm giàu purin: Thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu, thịt lợn), hải sản (tôm, cua, sò, ốc), nội tạng động vật (gan, thận, tim), và một số loại rau (măng tây, nấm, súp lơ) chứa nhiều purin, chất chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể.
• Hạn chế đồ uống có cồn: Bia và rượu, đặc biệt là bia, có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu và làm tăng nguy cơ mắc các cơn gút cấp tính.
• Tăng cường uống nước: Uống đủ nước giúp đào thải axit uric ra khỏi cơ thể qua đường tiểu.
• Ăn nhiều rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất, và chất xơ, tốt cho sức khỏe tổng thể và giúp giảm nồng độ axit uric trong máu.
• Chọn các loại protein ít purin: Thay vì thịt đỏ, hãy chọn các loại protein ít purin như thịt gà, cá, trứng, và các loại đậu.

Khớp gối là một trong những vị trí thường bị ảnh hưởng bởi bệnh gút. Tinh thể urat có thể tích tụ trong khớp gối, gây ra các cơn đau dữ dội, sưng tấy, và viêm nhiễm. Nếu không được điều trị, bệnh gút có thể gây tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, dẫn đến thoái hóa khớp gối. Hiểu rõ về cấu trúc giải phẫu bình thường khớp gối sẽ giúp chúng ta nhận biết và điều trị bệnh hiệu quả hơn.

Sau khi điều trị các cơn gút cấp tính hoặc phẫu thuật loại bỏ tophi, việc phục hồi chức năng khớp là rất quan trọng để giúp người bệnh lấy lại khả năng vận động và sinh hoạt bình thường. Các bài tập phục hồi chức năng có thể giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp, tăng cường sự linh hoạt của khớp, và giảm đau. Bệnh nhân có thể tham khảo ý kiến bác sỹ để có phác đồ điều trị và phục hồi phù hợp.

Bệnh gút có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị và kiểm soát tốt. Việc hiểu rõ biến chứng bệnh gút là gì và các biện pháp phòng ngừa, điều trị là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và duy trì chất lượng cuộc sống. Hãy chủ động thăm khám bác sĩ, tuân thủ điều trị, và thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh gút hiệu quả.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

- Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.

- Điện thoại: 097.393.2912

- Email: Zego2009@gmail.com

- Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)