Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ Là Gì? Nguyên Nhân & Điều Trị

1. Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ Là Gì?

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là tình trạng đĩa đệm ở vùng cổ bị tổn thương, phần nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài, chèn ép lên các rễ thần kinh hoặc tủy sống. Điều này gây ra các cơn đau nhức khó chịu ở cổ, vai, gáy và tay, thậm chí có thể dẫn đến tê bì, yếu liệt tay chân nếu không được điều trị kịp thời.

Cấu trúc cột sống cổ bao gồm 7 đốt sống (C1-C7). Giữa các đốt sống này là đĩa đệm, đóng vai trò như một lớp đệm, giúp giảm xóc và cho phép cột sống linh hoạt. Đĩa đệm có cấu tạo gồm hai phần chính: vòng xơ bên ngoài và nhân nhầy bên trong.

Khi đĩa đệm bị thoái hóa hoặc chịu áp lực quá lớn, vòng xơ có thể bị rách hoặc yếu đi, khiến nhân nhầy thoát ra ngoài, gây ra tình trạng thoát vị đĩa đệm.

2. Nguyên Nhân Gây Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Có nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, bao gồm:

Tuổi tác: Quá trình lão hóa tự nhiên khiến đĩa đệm mất nước, trở nên giòn và dễ bị tổn thương hơn.
Chấn thương: Các chấn thương ở vùng cổ, như tai nạn giao thông hoặc té ngã, có thể gây rách vòng xơ và dẫn đến thoát vị đĩa đệm.
Tư thế sai lệch: Duy trì tư thế sai lệch trong thời gian dài, đặc biệt là khi làm việc văn phòng hoặc sử dụng điện thoại, gây áp lực lên cột sống cổ.
Thừa cân, béo phì: Cân nặng quá lớn tạo áp lực lên toàn bộ cột sống, bao gồm cả vùng cổ. Đọc thêm về người thừa cân béo phì để hiểu rõ hơn về mối liên hệ này.
Công việc: Các công việc đòi hỏi phải nâng vác vật nặng hoặc thực hiện các động tác lặp đi lặp lại ở vùng cổ có thể làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
Yếu tố di truyền: Một số người có thể có yếu tố di truyền khiến đĩa đệm của họ dễ bị thoái hóa hơn.

3. Triệu Chứng Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Triệu chứng của thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ chèn ép rễ thần kinh hoặc tủy sống. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

Đau cổ: Đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thường lan xuống vai, gáy và cánh tay.
Tê bì: Cảm giác tê bì hoặc ngứa ran ở cánh tay, bàn tay và ngón tay.
Yếu cơ: Yếu cơ ở cánh tay và bàn tay, khiến việc cầm nắm đồ vật trở nên khó khăn.
Đau đầu: Đau đầu có thể xuất phát từ vùng cổ và lan lên đầu.
Cứng cổ: Khó khăn khi xoay hoặc nghiêng cổ.
Rối loạn cảm giác: Giảm hoặc mất cảm giác ở một số vùng da trên cánh tay và bàn tay.
Trong trường hợp nghiêm trọng: có thể gây ảnh hưởng đến chức năng vận động, thậm chí là liệt tứ chi.

4. Chẩn Đoán Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Để chẩn đoán thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và hỏi về tiền sử bệnh của bạn. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm, bao gồm:

Chụp X-quang: Giúp bác sĩ đánh giá cấu trúc xương cột sống cổ.
Chụp MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết về đĩa đệm, rễ thần kinh và tủy sống. Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh tốt nhất để xác định thoát vị đĩa đệm.
Chụp CT scan: Có thể được sử dụng để đánh giá cấu trúc xương nếu MRI không thể thực hiện được.
Điện cơ (EMG): Giúp đánh giá chức năng của các dây thần kinh và cơ bắp.

5. Điều Trị Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

5.1. Điều trị bảo tồn

Điều trị bảo tồn thường là lựa chọn đầu tiên cho những người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Các phương pháp điều trị bảo tồn bao gồm:

Nghỉ ngơi: Tránh các hoạt động làm tăng áp lực lên cột sống cổ.
Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu có thể giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp ở vùng cổ và vai, cải thiện tư thế và giảm đau. Bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hồi chức năng cho bệnh cơ xương khớp để hiểu rõ hơn về vai trò của nó.
Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau không kê đơn hoặc kê đơn có thể giúp giảm đau và viêm.
Thuốc giãn cơ: Giúp giảm co thắt cơ ở vùng cổ.
Tiêm corticosteroid: Tiêm corticosteroid vào vùng xung quanh rễ thần kinh bị chèn ép có thể giúp giảm viêm và đau.
Sử dụng nẹp cổ: Nẹp cổ có thể giúp cố định và hỗ trợ cột sống cổ, giảm đau và giúp cơ bắp thư giãn.

5.2. Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc khi có các triệu chứng nghiêm trọng, như yếu liệt tay chân. Các loại phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bao gồm:

Phẫu thuật cắt bỏ đĩa đệm: Loại bỏ phần đĩa đệm bị thoát vị để giải phóng chèn ép lên rễ thần kinh hoặc tủy sống.
Phẫu thuật hợp nhất cột sống: Ghép hai hoặc nhiều đốt sống lại với nhau để ổn định cột sống.
Phẫu thuật thay đĩa đệm nhân tạo: Thay thế đĩa đệm bị tổn thương bằng một đĩa đệm nhân tạo.

Việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn và được bác sĩ tư vấn chi tiết.

6. Phòng Ngừa Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Bạn có thể giảm nguy cơ mắc thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bằng cách thực hiện các biện pháp sau:

Duy trì tư thế đúng: Giữ thẳng lưng và cổ khi ngồi, đứng và đi lại.
Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập tăng cường sức mạnh cơ bắp ở vùng cổ và vai có thể giúp hỗ trợ cột sống cổ. Bạn có thể tham khảo thêm về phục hồi chức năng khớp để biết các bài tập phù hợp.
Nâng vật nặng đúng cách: Luôn giữ thẳng lưng và sử dụng cơ bắp chân để nâng vật nặng.
Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì: Giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên cột sống.
Tránh hút thuốc: Hút thuốc có thể làm giảm lưu lượng máu đến đĩa đệm, khiến chúng dễ bị tổn thương hơn.
Khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề về cột sống và điều trị kịp thời.

7. Biến Chứng Của Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ Nếu Không Điều Trị

Nếu không được điều trị, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

Đau mãn tính: Đau có thể kéo dài dai dẳng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Yếu liệt tay chân: Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến yếu liệt tay chân vĩnh viễn.
Rối loạn chức năng ruột và bàng quang: Nếu tủy sống bị chèn ép nghiêm trọng, có thể gây rối loạn chức năng ruột và bàng quang.
Hội chứng chèn ép tủy sống: Tình trạng này có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho tủy sống.

8. FAQ - Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Cổ

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có nguy hiểm không?
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, bao gồm đau mãn tính, yếu liệt tay chân, và thậm chí là rối loạn chức năng ruột và bàng quang.
Điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ mất bao lâu?
Thời gian điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và phương pháp điều trị được áp dụng. Điều trị bảo tồn có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng, trong khi phẫu thuật có thể yêu cầu thời gian phục hồi lâu hơn.
Tôi có thể tập thể dục khi bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ không?
Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập thể dục nào. Một số bài tập có thể giúp giảm đau và tăng cường sức mạnh cơ bắp, trong khi những bài tập khác có thể làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Chi phí điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bao nhiêu?
Chi phí điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào phương pháp điều trị, cơ sở y tế và bảo hiểm của bạn. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và công ty bảo hiểm của mình để biết thêm thông tin chi tiết.
Tôi nên làm gì nếu nghi ngờ mình bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ?
Nếu bạn nghi ngờ mình bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, hãy đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

- Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.

- Điện thoại: 097.393.2912

- Email: Zego2009@gmail.com

- Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)