Khoa Thấp Khớp (Rheumatology) Là Gì? Tìm Hiểu Từ A-Z [2025]

Bạn đang tìm hiểu về khoa thấp khớp (Rheumatology) và những bệnh lý liên quan? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết, dễ hiểu về chuyên khoa này, các bệnh thường gặp, phương pháp chẩn đoán và điều trị hiện đại. Cùng BácsỹXươngkhớp khám phá nhé!

1. Khoa Thấp Khớp (Rheumatology) Là Gì?

Khoa Thấp Khớp (Rheumatology) là một chuyên khoa y tế tập trung vào việc chẩn đoán, điều trị và quản lý các bệnh lý ảnh hưởng đến khớp, cơ, xương và các mô liên kết. Các bệnh này thường được gọi chung là bệnh thấp khớp, có thể gây đau đớn, cứng khớp, sưng tấy và thậm chí tàn tật nếu không được điều trị kịp thời.

Khác với chấn thương chỉnh hình, khoa thấp khớp tập trung vào các bệnh lý viêm nhiễm, tự miễn hoặc do rối loạn chuyển hóa ảnh hưởng đến hệ vận động. Các bác sĩ chuyên khoa thấp khớp (rheumatologist) là những chuyên gia được đào tạo chuyên sâu để nhận biết và điều trị các bệnh lý phức tạp này.

2. Các Bệnh Lý Thường Gặp Thuộc Khoa Thấp Khớp

Khoa thấp khớp điều trị một loạt các bệnh lý khác nhau, bao gồm:

2.1 Viêm Khớp Dạng Thấp (Rheumatoid Arthritis - RA)

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn dịch mãn tính, gây viêm và tổn thương các khớp. Bệnh thường ảnh hưởng đến nhiều khớp ở cả hai bên cơ thể, chẳng hạn như khớp tay, khớp chân, khớp gối. Nếu không được điều trị, viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến biến dạng khớp và tàn tật. Việc phát hiện và điều trị sớm là vô cùng quan trọng. Bạn có thể tham khảo thêm về bệnh Gout, một bệnh lý khác cũng gây đau khớp dữ dội.

2.2 Viêm Cột Sống Dính Khớp (Ankylosing Spondylitis - AS)

Viêm cột sống dính khớp là một bệnh viêm khớp mãn tính chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống. Bệnh có thể gây đau lưng, cứng khớp và hạn chế vận động. Trong trường hợp nặng, các đốt sống có thể dính lại với nhau, làm giảm tính linh hoạt của cột sống.

2.3 Thoái Hóa Khớp (Osteoarthritis - OA)

Thoái hóa khớp là một bệnh lý thoái hóa khớp, xảy ra khi sụn khớp bị phá hủy. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào, nhưng thường gặp nhất ở khớp gối, khớp háng và khớp tay. Thoái hóa khớp gây đau, cứng khớp và hạn chế vận động.

2.4 Lupus Ban Đỏ Hệ Thống (Systemic Lupus Erythematosus - SLE)

Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh tự miễn dịch mãn tính có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm khớp, da, thận, tim và não. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào cơ quan bị ảnh hưởng.

2.5 Bệnh Gout (Gout)

Bệnh Gout là một bệnh viêm khớp do sự tích tụ axit uric trong các khớp. Bệnh thường gây ra các cơn đau khớp dữ dội, đặc biệt là ở ngón chân cái. Nếu không được điều trị, bệnh Gout có thể dẫn đến tổn thương khớp và thận. Tìm hiểu thêm về các yếu tố gây gãy xương do stress, một vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến hệ xương khớp.

2.6 Xơ Cứng Bì (Scleroderma)

Xơ cứng bì là một bệnh tự miễn dịch hiếm gặp, gây xơ cứng da và các cơ quan nội tạng. Bệnh có thể ảnh hưởng đến da, mạch máu, khớp, phổi, tim và thận.

3. Khi Nào Cần Đến Khoa Thấp Khớp?

Bạn nên đến khám tại khoa thấp khớp nếu bạn có các triệu chứng sau:

• Đau khớp kéo dài, đặc biệt là đau ở nhiều khớp cùng lúc.
• Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi.
• Sưng, nóng, đỏ ở khớp.
• Khó vận động khớp.
• Mệt mỏi, sốt, phát ban hoặc các triệu chứng toàn thân khác đi kèm với đau khớp.

Đặc biệt, nếu bạn có tiền sử gia đình mắc các bệnh thấp khớp, bạn nên đi khám định kỳ để được tầm soát và phát hiện bệnh sớm.

4. Các Phương Pháp Chẩn Đoán Tại Khoa Thấp Khớp

Để chẩn đoán các bệnh lý thấp khớp, bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp sau:

4.1 Khám Lâm Sàng

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại và khám sức khỏe tổng quát để đánh giá tình trạng khớp, cơ và các cơ quan khác.

4.2 Xét Nghiệm Máu

Các xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm, kháng thể tự miễn và các yếu tố khác liên quan đến bệnh thấp khớp.

4.3 Chẩn Đoán Hình Ảnh

Chụp X-quang, siêu âm, chụp MRI có thể giúp bác sĩ đánh giá tình trạng khớp, xương và các mô mềm xung quanh khớp. Trong một số trường hợp, nội soi khớp cũng có thể được sử dụng để chẩn đoán và điều trị bệnh. Bạn có thể tìm hiểu thêm về tập phục hồi chức năng sau nội soi khớp để hiểu rõ hơn về quy trình này.

4.4 Chọc Hút Dịch Khớp

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chọc hút dịch khớp để phân tích và tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc tinh thể urat (trong bệnh Gout).

5. Các Phương Pháp Điều Trị Tại Khoa Thấp Khớp

Mục tiêu của điều trị các bệnh lý thấp khớp là giảm đau, kiểm soát viêm, ngăn ngừa tổn thương khớp và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

5.1 Thuốc

Các loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị bệnh thấp khớp bao gồm thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), corticosteroid, thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs) và các thuốc sinh học.

5.2 Vật Lý Trị Liệu và Phục Hồi Chức Năng

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng có thể giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp, tăng tính linh hoạt của khớp và giảm đau. Các bài tập có thể được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân để phù hợp với tình trạng bệnh và mục tiêu điều trị. Nếu bạn bị hội chứng ống cổ tay, các bài tập phục hồi chức năng cũng rất quan trọng.

5.3 Phẫu Thuật

Trong một số trường hợp nặng, phẫu thuật có thể được chỉ định để sửa chữa hoặc thay thế khớp bị tổn thương.

5.4 Thay Đổi Lối Sống

Thay đổi lối sống, chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý và bỏ hút thuốc, có thể giúp cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển.

6. Lời Khuyên Cho Người Bệnh Thấp Khớp

Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh thấp khớp, hãy tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị của bác sĩ. Ngoài ra, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp kiểm soát bệnh:

• Tập thể dục thường xuyên để duy trì sức mạnh cơ bắp và tính linh hoạt của khớp.
• Ăn uống lành mạnh, giàu vitamin và khoáng chất.
• Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên khớp.
• Nghỉ ngơi đầy đủ và tránh căng thẳng.
• Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ, chẳng hạn như nẹp, gậy chống, để giảm áp lực lên khớp.
• Tham gia các nhóm hỗ trợ để chia sẻ kinh nghiệm và được động viên.

FAQ - Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Khoa Thấp Khớp

Câu hỏi 1: Khoa thấp khớp có chữa khỏi bệnh hoàn toàn được không?

Trả lời: Nhiều bệnh thấp khớp là bệnh mãn tính, khó chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, điều trị có thể giúp kiểm soát triệu chứng, làm chậm tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Câu hỏi 2: Bệnh thấp khớp có di truyền không?

Trả lời: Một số bệnh thấp khớp có yếu tố di truyền, nghĩa là nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh.

Câu hỏi 3: Chế độ ăn uống có ảnh hưởng đến bệnh thấp khớp không?

Trả lời: Có. Chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng của bệnh thấp khớp. Một số thực phẩm nên hạn chế bao gồm đồ ăn chế biến sẵn, đồ ngọt và đồ uống có cồn.

Câu hỏi 4: Tập thể dục có tốt cho người bệnh thấp khớp không?

Trả lời: Có. Tập thể dục thường xuyên, vừa phải có thể giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện tính linh hoạt của khớp và giảm đau. Tuy nhiên, cần lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng bệnh và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu.

Câu hỏi 5: Bệnh thấp khớp có thể gây ra biến chứng gì?

Trả lời: Nếu không được điều trị, bệnh thấp khớp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm tổn thương khớp, biến dạng khớp, tàn tật, bệnh tim mạch, bệnh thận và các vấn đề về mắt.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

- Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.

- Điện thoại: 097.393.2912

- Email: Zego2009@gmail.com

- Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)