Viêm Gân Cơ Đái Chậu Sau Phẫu Thuật Thay Khớp Háng: Cơ Chế Bệnh Sinh, Chẩn Đoán Và Điều Trị

   Viêm gân cơ đái chậu sau phẫu thuật thay khớp háng là một biến chứng thường gặp nhưng ít được chú ý, có thể gây đau kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết cơ chế bệnh sinh, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và các hướng điều trị hiệu quả nhất nhằm tối ưu hóa kết quả phục hồi sau phẫu thuật thay khớp háng.

1. Giới Thiệu

   Phẫu thuật thay khớp háng toàn phần (THA - Total Hip Arthroplasty) là một trong những phương pháp giúp cải thiện chất lượng cuộc sống đối với bệnh nhân bị thoái hóa khớp háng, hoặc các bệnh lý khác như viêm khớp dẫn đến huỷ hoại khớp. Tuy nhiên, một biến chứng sau phẫu thuật tương đối thường gặp nhưng chưa được chú ý đúng mức là viêm gân cơ đái chậu (Iliopsoas tendinitis), hay hội chứng va gân cơ đái chậu (Iliopsoas impingement).

2. Cơ Chế Bệnh Sinh

   Cơ đái chậu (Iliopsoas) là một trong những cơ gấp khớp háng chính, chạy từ cột sống thắt lưng, đi qua vùng háng và bám vào mào chậu nhỏ của xương đùi. Sau thay khớp háng, một số yếu tố đóng vai trò trong việc gây ra viêm gân cơ đái chậu:

   - Cố định lối của khớp nhân tạo: Một chỉ số nhất định có thể dẫn đến lồi cố định làm càn trở gây va chạm với gân cơ đái chậu.

   - Thiết kế và kích thước của ổ cối nhân (acetabular cup): Nếu chén khớp quá lớn hoặc góc đặt không chuẩn, có thể dẫn đến việc gân cơ bị chèn ép.

  - Gai xương ổ cối hoặc cốt hóa (osteophytes) bất thường sau mổ: Sự hình thành xương thừa quanh chắc cố khớp có thể làm gia tăng va chạm.

  - Cơ đái chậu bị kéo căng hoặc cắt ngắn: Nguyên nhân có thể do các biến dạng do bệnh lý, thay đổi sinh cơ học của khớp háng nhân tạo hoặc liên quan đến kỹ thuật phẫu thuật.

3. Triệu Chứng Lâm Sàng

• Đau vùng háng, đặc biệt khi gắp háng.

• Đau khi lên xuống cầu thang hoặc đứng lên từ tư thế ngồi.

• Có thể cảm giác lực cảm khi gắp háng tối đa.

4. Chẩn Đoán

• Khám lâm sàng: Dấu hiệu "iliopsoas snap" khi duỗi háng, dương tính với test gắp háng cưỡng bất.

• Chụp X-quang khớp háng: Kiểm tra về vị trí của chắc cố và các biến chứng xương.

• Chụp MRI hoặc CT: Xác định sự dạy lên hoặc phù nền gân.

• Tiêm tại chỗ thuốc tê cục bộ: Giúp xác định nguồn gốc đau.

5. Phương Pháp Điều Trị

• Điều trị bảo tồn:

  • Nghỉ ngơi, tránh các hoạt động gây đau.

  • Vật lý trị liệu, kéo dãn cơ đái chậu.

  • Dùng NSAIDs hoặc tiêm corticosteroid tại chỗ.

• Phẫu thuật (nếu bảo tồn thất bại):

  • Mở một phần hoặc cắt gân cơ đái chậu.

  • Cải thiện vị trí chắc cố khớp nếu có sai lệch.

6. Kết Luận

   Viêm gân cơ đái chậu sau thay khớp háng là một biến chứng ít được chú ý nhưng có ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng sống. Chẩn đoán và can thiệp sớm giúp cải thiện kết quả điều trị và giảm nguy cơ cần phẫu thuật lần hai.

__________________________________

   Để chẩn đoán và điều trị sớm, chính xác các bệnh lý liên quan đến bệnh lý xương khớp, hãy liên hệ ngay với Bs Bùi Đức Ngọt (Zalo: 0973932912) và Bs Nguyễn Minh Phượng của BsXuongkhop.com - Bác sỹ giỏi, chuyên môn tay nghề cao, chuyên sâu về Chấn thương chỉnh hình với +10 năm kinh nghiệm điều trị và tiên phong áp dụng các biện pháp hiện đại, tiên tiến, đem lại sự hồi phục chức năng, tự tin quay trở lại với niềm đam mê thể thao và cuộc sống thường ngày.