Thoái Hóa Khớp Gối Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Điều Trị

1. Thoái Hóa Khớp Gối Là Gì?

Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý mạn tính, tiến triển từ từ, gây đau và hạn chế vận động khớp gối. Bệnh xảy ra khi lớp sụn khớp bị bào mòn, dẫn đến các xương dưới sụn cọ xát trực tiếp vào nhau. Tình trạng này gây viêm, đau và cuối cùng là biến dạng khớp.

Thoái hóa khớp gối không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn có thể dẫn đến tàn phế nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Vì vậy, việc hiểu rõ về bệnh, các triệu chứng và phương pháp điều trị là vô cùng quan trọng.

2. Nguyên Nhân Gây Thoái Hóa Khớp Gối

Có nhiều yếu tố góp phần vào sự phát triển của thoái hóa khớp gối, bao gồm:

2.1 Tuổi Tác

Tuổi tác là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Theo thời gian, sụn khớp dần mất đi tính đàn hồi và khả năng tái tạo, dễ bị tổn thương và thoái hóa.

2.2 Di Truyền

Yếu tố di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nếu trong gia đình có người bị thoái hóa khớp gối, khả năng bạn mắc bệnh cũng cao hơn.

2.3 Chấn Thương

Các chấn thương khớp gối, chẳng hạn như rách dây chằng, gãy xương hoặc trật khớp, có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp sau này. Đặc biệt với người lớn tuổi, việc chăm sóc và phục hồi chấn thương cần được chú trọng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về chăm sóc giảm nhẹ sau chấn thương để cải thiện tình trạng.

2.4 Thừa Cân, Béo Phì

Trọng lượng cơ thể quá lớn tạo áp lực lên khớp gối, đẩy nhanh quá trình thoái hóa. Bên cạnh đó, cần xây dựng chế độ dinh dưỡng cho thoái hóa khớp hợp lý, giúp kiểm soát cân nặng và giảm áp lực lên khớp.

2.5 Các Bệnh Lý Khác

Một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống, bệnh gút và các rối loạn chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.

3. Triệu Chứng Của Thoái Hóa Khớp Gối

Các triệu chứng của thoái hóa khớp gối có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

3.1 Đau Khớp Gối

Đau là triệu chứng chính của thoái hóa khớp gối. Đau thường tăng lên khi vận động, đi lại nhiều hoặc khi đứng lâu. Đau có thể giảm khi nghỉ ngơi. Tình trạng đau âm ỉ kéo dài cũng là một dấu hiệu cần lưu ý.

3.2 Cứng Khớp Gối

Cứng khớp gối thường xảy ra vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Cứng khớp có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ.

3.3 Hạn Chế Vận Động

Thoái hóa khớp gối có thể làm hạn chế khả năng vận động của khớp, khiến người bệnh khó khăn khi đi lại, leo cầu thang hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.

3.4 Tiếng Lạo Xạo Trong Khớp

Khi vận động khớp gối, người bệnh có thể nghe thấy tiếng lạo xạo hoặc lục cục trong khớp. Đây là do sụn khớp bị bào mòn, các xương cọ xát vào nhau.

3.5 Sưng, Nóng Khớp

Viêm khớp do thoái hóa có thể gây sưng, nóng và đỏ ở vùng khớp gối.

4. Chẩn Đoán Thoái Hóa Khớp Gối

Việc chẩn đoán thoái hóa khớp gối thường bao gồm:

4.1 Khám Lâm Sàng

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng và thực hiện khám lâm sàng để đánh giá phạm vi vận động, sự ổn định của khớp và các dấu hiệu viêm.

4.2 Chẩn Đoán Hình Ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh như X-quang, MRI có thể giúp bác sĩ đánh giá mức độ tổn thương của sụn khớp và các cấu trúc khác trong khớp gối. X-quang thường được sử dụng để phát hiện hẹp khe khớp, gai xương và các dấu hiệu khác của thoái hóa khớp.

5. Điều Trị Thoái Hóa Khớp Gối

Mục tiêu của điều trị thoái hóa khớp gối là giảm đau, cải thiện chức năng khớp và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Các phương pháp điều trị bao gồm:

5.1 Điều Trị Không Dùng Thuốc

Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu có thể giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp gối, cải thiện phạm vi vận động và giảm đau.
Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, việc giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên khớp gối.
Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Nẹp gối, gậy chống hoặc giày dép chỉnh hình có thể giúp giảm đau và cải thiện sự ổn định của khớp.
Chườm nóng hoặc lạnh: Chườm nóng hoặc lạnh có thể giúp giảm đau và viêm.

5.2 Điều Trị Dùng Thuốc

Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen (Advil, Motrin) hoặc naproxen (Aleve) có thể giúp giảm đau.
Thuốc tiêm corticosteroid: Tiêm corticosteroid vào khớp gối có thể giúp giảm đau và viêm trong thời gian ngắn.
Thuốc tiêm acid hyaluronic: Acid hyaluronic là một chất bôi trơn tự nhiên trong khớp. Tiêm acid hyaluronic vào khớp gối có thể giúp cải thiện chức năng khớp và giảm đau.

5.3 Phẫu Thuật

Phẫu thuật có thể được chỉ định khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Các loại phẫu thuật bao gồm:

Nội soi khớp: Phẫu thuật nội soi khớp có thể được sử dụng để loại bỏ các mảnh sụn hoặc xương bị hư hỏng, sửa chữa các tổn thương sụn hoặc dây chằng.
Thay khớp gối: Thay khớp gối là một phẫu thuật thay thế khớp gối bị hư hỏng bằng một khớp nhân tạo.

6. Phòng Ngừa Thoái Hóa Khớp Gối

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn thoái hóa khớp gối, nhưng bạn có thể thực hiện các biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh hoặc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh:

Duy trì cân nặng hợp lý.
Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp gối.
Tránh các hoạt động gây căng thẳng quá mức cho khớp gối.
Điều trị kịp thời các chấn thương khớp gối.
Ăn uống lành mạnh, bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho khớp như glucosamine, chondroitin và collagen. Tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp.

FAQ (Câu Hỏi Thường Gặp)

Thoái hóa khớp gối có chữa khỏi được không?

Thoái hóa khớp gối là một bệnh lý mạn tính, tiến triển từ từ. Hiện tại, không có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị có thể giúp giảm đau, cải thiện chức năng khớp và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.

Tôi nên tập thể dục như thế nào khi bị thoái hóa khớp gối?

Bạn nên tập các bài tập nhẹ nhàng, không gây áp lực quá lớn lên khớp gối như đi bộ, bơi lội, đạp xe hoặc tập yoga. Tránh các bài tập có tác động mạnh như chạy, nhảy hoặc nâng tạ nặng.

Có thực phẩm chức năng nào tốt cho thoái hóa khớp gối không?

Một số thực phẩm chức năng như glucosamine, chondroitin và collagen có thể giúp cải thiện sức khỏe khớp. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào.

Khi nào tôi nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu bạn bị đau khớp gối kéo dài, cứng khớp, hạn chế vận động hoặc có các triệu chứng khác nghi ngờ thoái hóa khớp gối.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.
Điện thoại: 097.393.2912
Email: Zego2009@gmail.com
Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)