Thoái Hóa Cột Sống Cổ Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Điều Trị

Bạn có thường xuyên cảm thấy đau nhức, khó chịu ở vùng cổ, đặc biệt khi vận động? Có thể bạn đang gặp phải tình trạng thoái hóa cột sống cổ. Vậy thoái hóa cột sống cổ là gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về bệnh lý này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp bạn hiểu rõ hơn và có hướng xử lý phù hợp.

1. Thoái Hóa Cột Sống Cổ Là Gì?

Thoái hóa cột sống cổ, hay còn gọi là thoái hóa đốt sống cổ, là tình trạng các đốt sống và các cấu trúc xung quanh (như đĩa đệm, dây chằng) ở vùng cổ bị tổn thương, bào mòn theo thời gian. Quá trình này thường diễn ra chậm, gây ra các triệu chứng đau nhức, cứng khớp và hạn chế vận động ở vùng cổ.

2. Nguyên Nhân Gây Thoái Hóa Cột Sống Cổ

Có rất nhiều yếu tố có thể dẫn đến thoái hóa cột sống cổ, bao gồm:

2.1 Tuổi tác

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Theo thời gian, các đĩa đệm mất dần nước, trở nên xẹp và cứng hơn, làm giảm khả năng hấp thụ sốc và gây áp lực lên các đốt sống. Tương tự, các dây chằng và cơ xung quanh cột sống cũng yếu đi, làm tăng nguy cơ thoái hóa.

2.2 Chấn thương

Các chấn thương vùng cổ, dù là nhẹ hay nặng (ví dụ như tai nạn xe cộ, té ngã, chấn thương thể thao), có thể gây tổn thương các cấu trúc cột sống và thúc đẩy quá trình thoái hóa diễn ra nhanh hơn. Tìm hiểu thêm về chấn thương cột sống để hiểu rõ hơn.

2.3 Tư thế sai lệch

Thói quen cúi đầu xem điện thoại, ngồi làm việc sai tư thế, hoặc mang vác vật nặng không đúng cách có thể gây áp lực lên cột sống cổ, dẫn đến thoái hóa sớm.

2.4 Yếu tố di truyền

Nếu trong gia đình có người mắc bệnh thoái hóa cột sống, bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

2.5 Các bệnh lý khác

Một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, loãng xương, hoặc gai cột sống cũng có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống cổ. Tìm hiểu thêm về khuyết xương, một tình trạng liên quan đến mật độ xương, có thể ảnh hưởng đến cột sống.

3. Triệu Chứng Của Thoái Hóa Cột Sống Cổ

Các triệu chứng của thoái hóa cột sống cổ có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:

3.1 Đau cổ

Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Cơn đau có thể âm ỉ, dai dẳng hoặc đau nhói, và thường tăng lên khi vận động cổ. Đau có thể lan xuống vai, cánh tay và thậm chí là bàn tay.

3.2 Cứng khớp

Cổ bị cứng, khó xoay hoặc cúi, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu một chỗ.

3.3 Tê bì, yếu tay

Khi các dây thần kinh bị chèn ép, bạn có thể cảm thấy tê bì, ngứa ran hoặc yếu ở cánh tay và bàn tay.

3.4 Đau đầu

Một số người bị thoái hóa cột sống cổ có thể bị đau đầu, thường là đau ở phía sau đầu và lan lên trán.

3.5 Chóng mặt, ù tai

Trong một số trường hợp, thoái hóa cột sống cổ có thể gây ra chóng mặt, ù tai hoặc khó giữ thăng bằng.

4. Chẩn Đoán Thoái Hóa Cột Sống Cổ

Để chẩn đoán thoái hóa cột sống cổ, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và hỏi về tiền sử bệnh của bạn. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm hình ảnh như:

• Chụp X-quang: Giúp đánh giá cấu trúc xương và phát hiện các dấu hiệu thoái hóa.
• Chụp MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết về các mô mềm như đĩa đệm, dây chằng và dây thần kinh.
• Chụp CT: Giúp đánh giá chi tiết cấu trúc xương và phát hiện các gai xương.

5. Điều Trị Thoái Hóa Cột Sống Cổ

Mục tiêu của điều trị thoái hóa cột sống cổ là giảm đau, cải thiện chức năng vận động và ngăn ngừa bệnh tiến triển. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

5.1 Điều trị bảo tồn

• Thuốc giảm đau: Paracetamol, ibuprofen, naproxen...
• Thuốc giãn cơ: Giúp giảm co thắt cơ và giảm đau.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập giúp tăng cường sức mạnh cơ cổ, cải thiện tầm vận động và giảm đau. Tìm hiểu thêm về phục hồi chức năng để có cái nhìn tổng quan hơn.
• Chườm nóng hoặc lạnh: Giúp giảm đau và giảm viêm.
• Nghỉ ngơi: Tránh các hoạt động làm tăng áp lực lên cột sống cổ.

5.2 Điều trị bằng thuốc tiêm

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid vào vùng cổ để giảm đau và giảm viêm.

5.3 Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả và các triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Các loại phẫu thuật có thể bao gồm giải ép thần kinh, hợp nhất cột sống hoặc thay đĩa đệm nhân tạo.

6. Phòng Ngừa Thoái Hóa Cột Sống Cổ

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình thoái hóa, bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh:

• Duy trì tư thế đúng: Khi ngồi làm việc, hãy giữ lưng thẳng, vai thả lỏng và cổ thẳng.
• Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập giúp tăng cường sức mạnh cơ cổ và lưng, cải thiện sự linh hoạt của cột sống.
• Tránh mang vác vật nặng: Nếu phải mang vác vật nặng, hãy sử dụng đúng kỹ thuật để tránh gây áp lực lên cột sống.
• Ngủ đủ giấc: Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể có thời gian phục hồi.
• Bỏ hút thuốc: Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến cột sống, làm tăng nguy cơ thoái hóa.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau xanh và các loại thực phẩm giàu canxi và vitamin D để duy trì xương khớp chắc khỏe.

7. Thoái Hóa Cột Sống Cổ Nên Ăn Gì, Kiêng Gì?

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và làm chậm quá trình thoái hóa cột sống cổ. Dưới đây là một số gợi ý về thực phẩm nên ăn và nên tránh:

• Nên ăn:
  • Thực phẩm giàu canxi: Sữa và các chế phẩm từ sữa, rau xanh đậm, cá hồi, cá mòi...
  • Thực phẩm giàu vitamin D: Trứng, cá béo, nấm...
  • Thực phẩm giàu omega-3: Cá hồi, cá thu, hạt lanh, hạt chia...
  • Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Trái cây, rau xanh, trà xanh...
• Nên kiêng:
  • Thực phẩm chế biến sẵn: Xúc xích, thịt xông khói, đồ hộp...
  • Thực phẩm nhiều đường: Bánh kẹo, nước ngọt...
  • Thực phẩm nhiều muối: Đồ ăn mặn, mắm...
  • Đồ uống có cồn: Rượu, bia...
  • Thuốc lá

8. FAQ - Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Thoái Hóa Cột Sống Cổ

8.1 Thoái hóa cột sống cổ có chữa khỏi được không?

Thoái hóa cột sống cổ là một bệnh lý mãn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, với các phương pháp điều trị phù hợp, bạn có thể kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

8.2 Thoái hóa cột sống cổ có nguy hiểm không?

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, thoái hóa cột sống cổ có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, chèn ép tủy sống, thậm chí là tàn phế.

8.3 Nên tập luyện như thế nào khi bị thoái hóa cột sống cổ?

Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để được hướng dẫn các bài tập phù hợp với tình trạng bệnh của mình. Tránh các bài tập gây áp lực lên cột sống cổ.

8.4 Thoái hóa cột sống cổ có di truyền không?

Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò trong việc phát triển thoái hóa cột sống cổ, nhưng không phải là yếu tố quyết định. Nhiều yếu tố khác như tuổi tác, chấn thương, tư thế sai lệch cũng góp phần vào sự phát triển của bệnh.

8.5 Khi nào cần phẫu thuật thoái hóa cột sống cổ?

Phẫu thuật thường được xem xét khi các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, các triệu chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, và có dấu hiệu chèn ép tủy sống hoặc dây thần kinh nghiêm trọng.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

• Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.
• Điện thoại: 097.393.2912
• Email: Zego2009@gmail.com
• Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)