Táo bón là gì?

Táo bón là tình trạng đi đại tiện khó khăn, phân cứng, khô hoặc có tần suất đi ngoài ít hơn bình thường. Theo định nghĩa y khoa, táo bón thường được xác định khi:

   - Tần suất đi đại tiện ít hơn 3 lần/tuần.

   - Phân khô, cứng, vón cục và khó tống ra ngoài.

   - Cảm giác rặn nhiều, đi ngoài không hết phân.

   - Có cảm giác đầy bụng, khó chịu ở vùng bụng dưới.

1. Phân loại táo bón

Táo bón có thể chia thành 2 dạng chính:

   a. Táo bón cấp tính

   - Xuất hiện đột ngột, thường liên quan đến thay đổi chế độ ăn uống, mất nước, căng thẳng hoặc ít vận động.

   - Có thể khắc phục nhanh bằng cách điều chỉnh lối sống và bổ sung thực phẩm nhuận tràng.

   b. Táo bón mạn tính

   - Kéo dài trên 3 tháng, có thể liên quan đến bệnh lý tiêu hóa hoặc thói quen đi vệ sinh kém.

   - Cần xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời để tránh biến chứng như trĩ, nứt hậu môn.

2. Nguyên nhân gây táo bón

   - Thiếu chất xơ: Không ăn đủ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.

   - Uống ít nước: Khi cơ thể mất nước, phân trở nên khô cứng và khó di chuyển qua ruột.

   - Ít vận động: Ngồi lâu, ít tập thể dục làm nhu động ruột hoạt động kém.

   - Nhịn đi vệ sinh: Gây tích tụ phân, làm khô cứng và khó đi ngoài hơn.

   - Sử dụng thuốc: Một số thuốc như thuốc giảm đau opioid, thuốc kháng sinh, thuốc lợi tiểu có thể gây táo bón.

  - Căng thẳng, lo âu: Hệ thần kinh ruột bị ảnh hưởng khi căng thẳng kéo dài, làm rối loạn nhu động ruột.

   - Bệnh lý tiêu hóa: Hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng, suy giáp, tiểu đường cũng có thể gây táo bón mạn tính.

3. Dấu hiệu cần đi khám bác sĩ

   Nếu gặp các triệu chứng sau, cần đi khám sớm để kiểm tra nguyên nhân:

    - Táo bón kéo dài hơn 3 tuần dù đã thay đổi chế độ ăn uống.

    - Đau bụng dữ dội, chướng bụng nặng.

    - Chảy máu khi đi vệ sinh, phân có màu đen hoặc máu đỏ tươi.

    - Sụt cân không rõ lý do.

   Táo bón tuy không nguy hiểm ngay lập tức nhưng nếu kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và dẫn đến biến chứng. Điều quan trọng là duy trì chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục thường xuyên và tạo thói quen đi vệ sinh đúng giờ để hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.