Cơn Gút Cấp Là Gì? Hiểu Rõ Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Cơn gút cấp là gì? Đó là một đợt viêm khớp đột ngột và dữ dội do sự tích tụ tinh thể axit uric trong khớp. Axit uric là một chất thải tự nhiên được tạo ra khi cơ thể phân hủy purin, một chất có trong nhiều loại thực phẩm và tế bào trong cơ thể. Khi nồng độ axit uric trong máu quá cao (tăng axit uric máu), các tinh thể axit uric có thể hình thành và lắng đọng trong khớp, gây ra phản ứng viêm mạnh mẽ.

Có nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của cơn gút cấp, bao gồm:

• Chế độ ăn uống: Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, đồ uống có đường (đặc biệt là nước ngọt có gas chứa fructose) và bia rượu có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
• Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình mắc bệnh gút làm tăng nguy cơ mắc bệnh của bạn.
• Bệnh lý nền: Một số bệnh lý như bệnh thận (suy giảm khả năng đào thải axit uric), cao huyết áp, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu thiazide, aspirin liều thấp, và thuốc ức chế miễn dịch, có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
• Giới tính và tuổi tác: Nam giới có nguy cơ mắc bệnh gút cao hơn phụ nữ, đặc biệt là sau tuổi 30. Ở phụ nữ, nguy cơ mắc bệnh gút tăng lên sau mãn kinh.
• Béo phì: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng sản xuất axit uric và giảm khả năng đào thải axit uric của thận.
• Mất nước: Mất nước có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.

Cơn gút cấp thường khởi phát đột ngột, thường là vào ban đêm. Các triệu chứng điển hình bao gồm:

• Đau dữ dội: Đau thường khu trú ở một khớp, thường là khớp ngón chân cái (khoảng 50% trường hợp), nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác như mắt cá chân, đầu gối, cổ tay, ngón tay. Cơn đau thường đạt đỉnh điểm trong vòng 12-24 giờ đầu tiên.
• Sưng, nóng, đỏ: Khớp bị ảnh hưởng trở nên sưng, nóng và đỏ. Da xung quanh khớp có thể căng bóng và nhạy cảm.
• Giảm khả năng vận động: Đau và sưng khiến bạn khó cử động khớp bị ảnh hưởng.
• Sốt nhẹ: Một số người có thể bị sốt nhẹ trong cơn gút cấp.

Cơn gút cấp thường kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, sau đó các triệu chứng sẽ dần thuyên giảm. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, cơn gút cấp có thể tái phát thường xuyên hơn và gây tổn thương khớp vĩnh viễn.

Việc chẩn đoán cơn gút cấp thường dựa trên các yếu tố sau:

• Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm các triệu chứng, yếu tố nguy cơ, và các loại thuốc bạn đang sử dụng.
• Khám thực thể: Bác sĩ sẽ khám khớp bị ảnh hưởng để đánh giá các dấu hiệu viêm.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể đo nồng độ axit uric trong máu. Tuy nhiên, nồng độ axit uric bình thường không loại trừ khả năng mắc bệnh gút, và ngược lại, nồng độ axit uric cao không phải lúc nào cũng gây ra cơn gút cấp.
• Chọc hút dịch khớp: Đây là phương pháp chẩn đoán xác định bệnh gút. Bác sĩ sẽ chọc hút dịch từ khớp bị ảnh hưởng và kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm tinh thể axit uric.

Mục tiêu điều trị cơn gút cấp là giảm đau và viêm nhanh chóng. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Thuốc giảm đau:
  • Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Các loại thuốc như ibuprofen, naproxen có thể giúp giảm đau và viêm. Tuy nhiên, NSAIDs có thể gây ra tác dụng phụ như đau dạ dày, loét dạ dày, và ảnh hưởng đến chức năng thận.
  • Colchicine: Colchicine là một loại thuốc đặc trị bệnh gút, có tác dụng giảm viêm bằng cách ức chế sự di chuyển của bạch cầu đến khớp bị viêm. Colchicine có hiệu quả nhất khi được sử dụng trong vòng 24 giờ đầu tiên của cơn gút cấp.
  • Corticosteroid: Corticosteroid, chẳng hạn như prednisone, có thể được sử dụng để giảm viêm nếu NSAIDs và colchicine không hiệu quả hoặc không thể sử dụng được. Corticosteroid có thể được dùng bằng đường uống hoặc tiêm trực tiếp vào khớp bị ảnh hưởng.
• Nghỉ ngơi và chườm đá: Nghỉ ngơi và tránh vận động khớp bị ảnh hưởng có thể giúp giảm đau. Chườm đá lên khớp bị viêm trong khoảng 15-20 phút mỗi lần, vài lần một ngày, cũng có thể giúp giảm đau và sưng.
• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước giúp tăng cường đào thải axit uric qua nước tiểu.

Sau khi cơn gút cấp đã được điều trị, việc phòng ngừa tái phát là rất quan trọng. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Thay đổi chế độ ăn uống:
  • Hạn chế thực phẩm giàu purin: Giảm tiêu thụ thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, đồ uống có đường và bia rượu.
  • Tăng cường rau xanh và trái cây: Ăn nhiều rau xanh và trái cây, đặc biệt là các loại quả giàu vitamin C, có thể giúp giảm nồng độ axit uric trong máu.
  • Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc bệnh gút. Tuy nhiên, tránh các bài tập cường độ cao có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
• Sử dụng thuốc hạ axit uric: Nếu bạn bị gút tái phát thường xuyên hoặc có các biến chứng của bệnh gút, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hạ axit uric, chẳng hạn như allopurinol hoặc febuxostat. Những loại thuốc này giúp giảm sản xuất axit uric hoặc tăng đào thải axit uric qua nước tiểu.

Bạn có thể tham khảo thêm về cách phòng ngừa các bệnh liên quan đến sức khỏe để có một cơ thể khỏe mạnh.

Ngoài các phương pháp điều trị hiện đại, y học cổ truyền cũng có một số biện pháp hỗ trợ điều trị gút và giảm các triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các biện pháp này chỉ mang tính chất hỗ trợ và không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị chính thống. Trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp nào từ y học cổ truyền, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

• Sử dụng các loại thảo dược có tính kháng viêm, giảm đau: Một số loại thảo dược như lá lốt, ngải cứu, tía tô, hy thiêm... được sử dụng để giảm đau, kháng viêm trong các bài thuốc cổ truyền. Có thể dùng các loại thảo dược này để sắc nước uống hoặc dùng ngoài da như đắp, xoa bóp vào vùng khớp bị đau.
• Châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt: Các phương pháp này có thể giúp giảm đau, tăng cường lưu thông máu, thư giãn cơ bắp và giảm căng thẳng, từ đó giúp giảm các triệu chứng của bệnh gút.
• Thay đổi lối sống, chế độ ăn uống theo nguyên tắc của y học cổ truyền:
  • Tránh các thực phẩm có tính hàn, ẩm: Theo y học cổ truyền, bệnh gút thường liên quan đến các yếu tố phong, hàn, thấp. Do đó, nên tránh các thực phẩm có tính hàn, ẩm như hải sản, đồ ăn sống lạnh, các loại đậu...
  • Bổ sung các thực phẩm có tính ấm, bổ khí huyết: Các thực phẩm như gừng, nghệ, tỏi, các loại gia vị ấm nóng... có thể giúp tăng cường lưu thông máu, làm ấm cơ thể và giảm các triệu chứng đau nhức.

Việc áp dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị gút từ y học cổ truyền cần được thực hiện một cách cẩn trọng và có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Đồng thời, cần kết hợp với các phương pháp điều trị chính thống để đạt được kết quả tốt nhất.

Nhiều người thắc mắc về ảnh hưởng của cà phê đến bệnh gút. Một số nghiên cứu cho thấy rằng uống cà phê có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gút. Tuy nhiên, uống quá nhiều cà phê có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác, do đó cần tiêu thụ một cách điều độ. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định rõ hơn về tác động của cà phê đối với bệnh gút.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra lời kêu gọi về việc dán nhãn cảnh báo ung thư trên bao bì rượu. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc hạn chế các chất kích thích để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ mắc bệnh gút hoặc các bệnh lý khác.

Để cập nhật những thông tin y tế mới nhất về bệnh cơ xương khớp, bạn có thể truy cập trang tin tức y tế của chúng tôi. Việc nắm bắt thông tin sẽ giúp bạn có kiến thức để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả hơn.