Tăng Acid Uric Máu Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Cách Điều Trị

Chào bạn đọc! Tăng acid uric máu là một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến, gây ra nhiều lo lắng cho người bệnh. Bài viết này từ Bác Sỹ Xương Khớp sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết và chuyên sâu về tình trạng này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp bạn hiểu rõ và chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe xương khớp của mình.

1. Tăng acid uric máu là gì?

Acid uric là một chất thải tự nhiên được tạo ra khi cơ thể phân hủy purines, những hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm và tế bào của cơ thể. Bình thường, acid uric hòa tan trong máu, đi qua thận và được thải ra ngoài qua nước tiểu. Tăng acid uric máu (hay còn gọi là hyperuricemia) xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc thận không thể loại bỏ đủ acid uric, dẫn đến nồng độ acid uric trong máu tăng cao.

Nồng độ acid uric bình thường trong máu là:

Nam giới: 3.4 – 7.0 mg/dL (200 – 420 µmol/L)
Nữ giới: 2.4 – 6.0 mg/dL (140 – 360 µmol/L)

Khi nồng độ acid uric vượt quá ngưỡng này, bạn được chẩn đoán là tăng acid uric máu.

2. Nguyên nhân gây tăng acid uric máu

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng acid uric máu, bao gồm:

2.1 Chế độ ăn uống

Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purines, chẳng hạn như:

Thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu)
Nội tạng động vật (gan, thận, tim)
Hải sản (cá trích, cá mòi, tôm, cua)
Đồ uống có đường (đặc biệt là nước ngọt có ga chứa fructose)
Rượu bia (đặc biệt là bia)

2.2 Yếu tố di truyền

Một số người có khuynh hướng di truyền dễ bị tăng acid uric máu hơn. Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gút hoặc các vấn đề liên quan đến acid uric, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng cao hơn.

2.3 Bệnh lý nền

Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến khả năng loại bỏ acid uric của thận, bao gồm:

Bệnh thận mãn tính
Huyết áp cao
Tiểu đường
Hội chứng chuyển hóa
Bệnh vẩy nến
Ung thư máu

2.4 Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc có thể làm tăng nồng độ acid uric trong máu, chẳng hạn như:

Thuốc lợi tiểu
Aspirin (liều thấp)
Thuốc ức chế miễn dịch
Thuốc điều trị lao

2.5 Các yếu tố khác

Béo phì
Mất nước
Vận động quá sức
Phẫu thuật
Suy giáp

3. Triệu chứng của tăng acid uric máu

Trong nhiều trường hợp, tăng acid uric máu không gây ra triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu nồng độ acid uric quá cao và kéo dài, có thể dẫn đến:

3.1 Bệnh gút

Đây là biến chứng phổ biến nhất của tăng acid uric máu. Các tinh thể acid uric tích tụ trong khớp, gây ra các cơn đau khớp dữ dội, thường là ở ngón chân cái. Các khớp khác cũng có thể bị ảnh hưởng, chẳng hạn như mắt cá chân, đầu gối, cổ tay và ngón tay. Ngoài đau, khớp có thể bị sưng, nóng và đỏ.

Nếu bạn bị chấn thương khớp, có thể tìm hiểu thêm về chấn thương khớp cổ chân để có thêm thông tin về cách điều trị và phục hồi.

3.2 Sỏi thận

Acid uric có thể kết tinh trong thận và tạo thành sỏi thận. Sỏi thận có thể gây đau lưng dữ dội, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa và đi tiểu ra máu.

3.3 Tổn thương thận

Tăng acid uric máu kéo dài có thể gây tổn thương thận và dẫn đến suy thận.

3.4 Các vấn đề khác

Một số nghiên cứu cho thấy tăng acid uric máu có thể liên quan đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ và tiểu đường.

4. Chẩn đoán tăng acid uric máu

Để chẩn đoán tăng acid uric máu, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện xét nghiệm máu để đo nồng độ acid uric. Bác sĩ cũng có thể hỏi về tiền sử bệnh của bạn, chế độ ăn uống và các loại thuốc bạn đang sử dụng. Trong một số trường hợp, có thể cần thực hiện các xét nghiệm khác để loại trừ các bệnh lý khác.

5. Điều trị tăng acid uric máu

Mục tiêu của điều trị là giảm nồng độ acid uric trong máu và ngăn ngừa các biến chứng. Các phương pháp điều trị bao gồm:

5.1 Thay đổi lối sống

Chế độ ăn uống: Hạn chế thực phẩm giàu purines, đồ uống có đường và rượu bia. Tăng cường ăn rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. Uống đủ nước (ít nhất 2 lít mỗi ngày) để giúp thận loại bỏ acid uric. Nếu bạn có tiền sử về các vấn đề liên quan đến dịch khớp, bạn có thể tham khảo thêm thông tin về kiểm tra dịch khớp để theo dõi tình trạng sức khỏe của mình.
Giảm cân: Nếu bạn bị thừa cân hoặc béo phì, giảm cân có thể giúp giảm nồng độ acid uric.
Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nồng độ acid uric.

Ngoài ra, việc duy trì một chế độ sinh hoạt cho người bị thoái hóa khớp khoa học cũng rất quan trọng để cải thiện tình trạng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

5.2 Sử dụng thuốc

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp giảm nồng độ acid uric trong máu hoặc giảm đau và viêm trong các cơn gút cấp tính. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

Allopurinol: Giúp giảm sản xuất acid uric.
Febuxostat: Cũng giúp giảm sản xuất acid uric.
Probenecid: Giúp thận loại bỏ acid uric.
Colchicine: Giúp giảm đau và viêm trong các cơn gút cấp tính.
Corticosteroids: Cũng giúp giảm đau và viêm trong các cơn gút cấp tính.

Lưu ý: Luôn tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng thuốc. Không tự ý sử dụng thuốc hoặc thay đổi liều lượng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

6. Phòng ngừa tăng acid uric máu

Bạn có thể giảm nguy cơ tăng acid uric máu bằng cách:

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thực phẩm giàu purines, đồ uống có đường và rượu bia.
Uống đủ nước.
Duy trì cân nặng hợp lý.
Tập thể dục thường xuyên.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào bất thường.

Nếu bạn cảm thấy bị chèn ép dây thần kinh, bạn có thể tham khảo thêm thông tin về chèn ép rễ thần kinh để biết thêm thông tin về nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.

FAQ - Các câu hỏi thường gặp về tăng acid uric máu

7.1 Tăng acid uric máu có nguy hiểm không?

Tăng acid uric máu có thể không gây ra triệu chứng ngay lập tức, nhưng nếu không được điều trị, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như bệnh gút, sỏi thận và tổn thương thận.

7.2 Tôi nên ăn gì khi bị tăng acid uric máu?

Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và uống đủ nước. Hạn chế thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản, đồ uống có đường và rượu bia.

7.3 Có cách nào giảm acid uric máu tự nhiên không?

Có, bạn có thể giảm acid uric máu bằng cách thay đổi lối sống, chẳng hạn như duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, giảm cân và tập thể dục thường xuyên.

7.4 Tôi nên đi khám bác sĩ khi nào?

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng của bệnh gút (đau khớp dữ dội, sưng, nóng, đỏ), sỏi thận (đau lưng, đau bụng, đi tiểu ra máu) hoặc nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh gút.

7.5 Bệnh gút có chữa khỏi được không?

Bệnh gút không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát được bằng cách điều trị để giảm nồng độ acid uric trong máu và ngăn ngừa các cơn gút cấp tính.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.
Điện thoại: 097.393.2912
Email: Zego2009@gmail.com
Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt (https://www.facebook.com/BS.Bui.Duc.Ngot)