Gút Mạn Tính Là Gì? Hiểu Rõ Để Điều Trị Hiệu Quả

Bệnh gút mạn tính là một tình trạng bệnh lý phức tạp, gây ra nhiều đau đớn và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy gút mạn tính là gì? Bài viết này từ BácsỹXươngkhớp.com sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và toàn diện nhất về bệnh gút mạn tính, từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp điều trị hiệu quả hiện nay.

1. Gút Mạn Tính Là Gì? Định Nghĩa và Tổng Quan

Gút (hay gout) là một dạng viêm khớp do sự tích tụ quá nhiều axit uric trong máu. Khi nồng độ axit uric quá cao, các tinh thể urat sẽ hình thành và lắng đọng ở các khớp, gây ra các cơn đau dữ dội. Gút mạn tính là tình trạng bệnh gút kéo dài, tái phát nhiều lần và gây tổn thương vĩnh viễn cho các khớp và các cơ quan khác.

Khác với gút cấp tính, gút mạn tính không chỉ gây ra những cơn đau cấp mà còn dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ về bệnh gút mạn tính là bước đầu tiên và quan trọng nhất để kiểm soát và ngăn ngừa các biến chứng của bệnh.

2. Nguyên Nhân Gây Ra Gút Mạn Tính

Vậy nguyên nhân dẫn đến gút mạn tính là gì? Có nhiều yếu tố khác nhau góp phần vào sự phát triển của bệnh gút mạn tính, trong đó phải kể đến:

2.1. Tăng Sản Xuất Axit Uric

Một số người có cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric do di truyền hoặc do các bệnh lý khác. Việc sản xuất quá mức axit uric làm tăng nồng độ axit uric trong máu, dẫn đến hình thành các tinh thể urat.

2.2. Giảm Đào Thải Axit Uric

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc đào thải axit uric ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Khi thận hoạt động không hiệu quả, khả năng đào thải axit uric giảm sút, dẫn đến tích tụ axit uric trong máu. Các bệnh về thận, sử dụng một số loại thuốc (như thuốc lợi tiểu) và uống quá nhiều rượu có thể làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận.

2.3. Chế Độ Ăn Uống Không Hợp Lý

Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin (như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật) làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể. Uống nhiều rượu bia cũng làm tăng nồng độ axit uric và giảm khả năng đào thải axit uric của thận. Do đó, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế các thực phẩm giàu purin và rượu bia là rất quan trọng để phòng ngừa và kiểm soát bệnh gút.

2.4. Yếu Tố Di Truyền

Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gút, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn. Các yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và đào thải axit uric của cơ thể.

3. Triệu Chứng Của Gút Mạn Tính

Các triệu chứng của gút mạn tính là gì và khác biệt như thế nào so với gút cấp tính? Gút mạn tính có thể biểu hiện qua các triệu chứng sau:

3.1. Các Cơn Đau Gút Tái Phát Thường Xuyên

Không giống như gút cấp tính chỉ gây ra các cơn đau đột ngột và dữ dội, gút mạn tính gây ra các cơn đau tái phát thường xuyên hơn, thậm chí có thể kéo dài liên tục. Các cơn đau thường xảy ra ở ngón chân cái, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác như mắt cá chân, đầu gối, cổ tay và ngón tay.

3.2. Tophus

Tophus là các nốt sần hình thành dưới da do sự tích tụ các tinh thể urat. Tophus thường xuất hiện ở các khớp, khuỷu tay, tai và các mô mềm khác. Tophus có thể gây đau, biến dạng khớp và hạn chế vận động.

3.3. Tổn Thương Khớp Vĩnh Viễn

Gút mạn tính không được điều trị có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho các khớp, dẫn đến viêm khớp mạn tính, biến dạng khớp và mất chức năng khớp. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

3.4. Tổn Thương Thận

Axit uric dư thừa có thể tích tụ trong thận, gây ra sỏi thận và suy thận. Suy thận do gút mạn tính có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng khác, thậm chí đe dọa tính mạng.

4. Chẩn Đoán Gút Mạn Tính

Việc chẩn đoán chính xác gút mạn tính là gì rất quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng bao gồm:

4.1. Khám Lâm Sàng

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng hiện tại và thực hiện khám lâm sàng để đánh giá tình trạng khớp và các dấu hiệu khác của bệnh gút.

4.2. Xét Nghiệm Máu

Xét nghiệm máu được sử dụng để đo nồng độ axit uric trong máu. Tuy nhiên, nồng độ axit uric cao không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với bệnh gút, và ngược lại, một số người bị gút có nồng độ axit uric bình thường.

4.3. Xét Nghiệm Dịch Khớp

Xét nghiệm dịch khớp là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán bệnh gút. Bác sĩ sẽ lấy một mẫu dịch khớp và kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm các tinh thể urat.

4.4. Chẩn Đoán Hình Ảnh

Chụp X-quang, siêu âm hoặc MRI có thể được sử dụng để đánh giá tổn thương khớp và phát hiện tophus.

5. Điều Trị Gút Mạn Tính Như Thế Nào?

Mục tiêu của điều trị gút mạn tính là gì? Mục tiêu chính là giảm đau, giảm viêm, ngăn ngừa các cơn gút tái phát và ngăn ngừa các biến chứng. Các phương pháp điều trị thường được sử dụng bao gồm:

5.1. Thuốc Điều Trị

• Thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc như colchicine, NSAIDs (như ibuprofen, naproxen) và corticosteroid có thể giúp giảm đau và viêm trong các cơn gút cấp tính.
• Thuốc giảm axit uric: Các loại thuốc như allopurinol và febuxostat giúp giảm sản xuất axit uric, trong khi probenecid giúp tăng đào thải axit uric qua nước tiểu.

5.2. Thay Đổi Lối Sống

• Chế độ ăn uống: Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu purin (như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật), giảm uống rượu bia, tăng cường uống nước. Xem thêm về chế độ ăn uống lành mạnh.
• Tập thể dục: Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc bệnh gút. Tham khảo các bài tập phòng tránh chấn thương.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, giảm cân có thể giúp giảm nồng độ axit uric trong máu.

5.3. Vật Lý Trị Liệu

Vật lý trị liệu có thể giúp cải thiện chức năng khớp, giảm đau và tăng cường khả năng vận động. Tìm hiểu thêm về phục hồi chức năng.

5.4. Phẫu Thuật

Trong một số trường hợp hiếm gặp, phẫu thuật có thể được chỉ định để loại bỏ tophus lớn gây chèn ép hoặc tổn thương khớp.

6. Phòng Ngừa Gút Mạn Tính

Phòng ngừa gút mạn tính là gì và bao gồm những gì? Để phòng ngừa bệnh gút mạn tính, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thực phẩm giàu purin và rượu bia.
• Uống đủ nước mỗi ngày để giúp thận đào thải axit uric hiệu quả hơn.
• Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ và theo dõi nồng độ axit uric trong máu.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng các loại thuốc có thể làm tăng nồng độ axit uric.

7. Biến Chứng Của Gút Mạn Tính Nếu Không Điều Trị

Nếu không được điều trị, gút mạn tính là gì và sẽ gây ra những biến chứng gì? Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như:

• Tổn thương khớp vĩnh viễn, gây biến dạng khớp và mất chức năng khớp.
• Tophus lớn gây chèn ép các dây thần kinh và mạch máu.
• Sỏi thận và suy thận.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

8. Chế Độ Ăn Uống Cho Người Bệnh Gút Mạn Tính

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút mạn tính. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống cho người bệnh gút:

• Hạn chế thực phẩm giàu purin: Thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu), hải sản (tôm, cua, sò, ốc), nội tạng động vật (gan, thận, tim).
• Tăng cường rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp giảm nồng độ axit uric trong máu.
• Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để giúp thận đào thải axit uric hiệu quả hơn.
• Hạn chế rượu bia: Rượu bia làm tăng sản xuất axit uric và giảm khả năng đào thải axit uric của thận.
• Chọn thực phẩm ít béo: Chất béo có thể làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận.

9. Các Phương Pháp Điều Trị Thay Thế Cho Gút Mạn Tính

Ngoài các phương pháp điều trị y học hiện đại, một số phương pháp điều trị thay thế cũng có thể giúp giảm triệu chứng của bệnh gút mạn tính:

• Châm cứu: Châm cứu có thể giúp giảm đau và viêm.
• Thảo dược: Một số loại thảo dược như cây móng mèo, nghệ và gừng có tính kháng viêm và giảm đau.
• Liệu pháp xoa bóp: Xoa bóp có thể giúp giảm căng cơ và cải thiện lưu thông máu.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các phương pháp điều trị thay thế không nên được sử dụng thay thế cho các phương pháp điều trị y học hiện đại. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp điều trị thay thế nào.

FAQ - Câu Hỏi Thường Gặp Về Gút Mạn Tính

Gút mạn tính có chữa khỏi được không?

Gút mạn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát được bằng cách điều trị và thay đổi lối sống.

Gút mạn tính có di truyền không?

Yếu tố di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút, nhưng không phải ai có tiền sử gia đình mắc bệnh gút cũng sẽ mắc bệnh.

Chế độ ăn uống nào tốt nhất cho người bệnh gút mạn tính?

Chế độ ăn uống tốt nhất cho người bệnh gút là hạn chế thực phẩm giàu purin, tăng cường rau xanh và trái cây, uống đủ nước và hạn chế rượu bia.

Gút mạn tính có gây ra biến chứng gì không?

Nếu không được điều trị, gút mạn tính có thể gây ra các biến chứng như tổn thương khớp vĩnh viễn, tophus, sỏi thận và suy thận.

Khi nào cần đi khám bác sĩ nếu nghi ngờ mắc bệnh gút mạn tính?

Bạn nên đi khám bác sĩ nếu có các triệu chứng như đau khớp đột ngột, sưng, nóng và đỏ ở khớp, hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh gút.

BácsỹXươngkhớp.com là đơn vị điều trị chuyên sâu các vấn đề xương khớp, phục hồi chấn thương, chăm sóc người cao tuổi hàng đầu với sự phối hợp tinh túy của Y học cổ truyền và Y học hiện đại.

Bác sỹ Bùi Đức Ngọt

• Đơn vị công tác: Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Bưu Điện, số 49, Trần Điền, Định Công, Hoàng Mai, Hà Nội.
• Điện thoại: 097.393.2912
• Email: Zego2009@gmail.com
• Fanpage: Bác Sĩ Bùi Đức Ngọt